Ένα μόνο σύνθημα: Ενεργήστε τώρα και πάντα στο ύψος των προκλήσεων! Διακυβεύεται η επιβίωσή μας
Η 13η Έκθεση του WWFμε τον τίτλο «Ζωντανός Πλανήτης» ( οι εκθέσεις αυτές ξεκίνησαν το 1998 και κάθε δύο χρόνια δημοσιεύουν τις μετρήσεις που γίνονται πάνω στην κατάσταση του παγκόσμιου πληθυσμού της βιοποικιλότητας), μόλις παρέδωσε τα αποτελέσματα της στη δημοσιότητα. Αυτή η Έκθεση αναλύει την κατάσταση της υγείας του πλανήτη μας σε σχέση με τις επιπτώσεις των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στην εξέλιξη των πληθυσμών των άγριων σπονδυλωτών. Σε λιγότερο από 60 χρόνια η μείωση αυτού του πληθυσμού είναι δραματική. Η απώλεια φτάνει το 68% του παγκόσμιου πληθυσμού των σπονδυλωτών δηλαδή ψαριών, αμφιβίων, ερπετών, πουλιών και θηλαστικών από το 1970 ως και 2016.
Τελικά το σύνολο των έμβιων όντων έχει επηρεαστεί από τις παρεμβάσεις του ανθρώπου, , από τους μικροοργανισμούς και τα ασπόνδυλα ως τα μεγάλα θηλαστικά. Ένα παράδειγμα: ο πληθυσμός του οξύρρυγχου (ψάρι του γλυκού νερού) του ποταμού Γιανγκζίστην Κίνα έχει μειωθεί κατά 97% από το 1970 ως το 2016 κυρίως λόγω των πολυάριθμων υδροηλεκτρικών φραγμάτων.
Γράφει η συνεργάτιδα του Δικτύου μας Κωνσταντία Τραμπάζαλη
Ξέρουμε επίσης ότι η βιομηχανική γεωργία ευθύνεται για το 80% της αποψίλωσης των δασών στον πλανήτη και για το 30% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Επίσης για μια υπερκατανάλωση για τις ανάγκες της σε πόσιμο νερό, ύψους 70%.
Είναι πραγματικά το μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης τροφίμων που διακυβεύεται. Έτσι οι κύριοι μοχλοί του γεωργικού μοντέλου περνούν αναγκαστικά από έναν μετασχηματισμό σε βάθος προς μια πιο βιώσιμη παραγωγή τροφίμων.
Χωρίς να ξεχνάμε να ενισχύουμε τη Διατήρηση βάζοντας τις τοπικές κοινωνίες στην καρδιά της προστασίας της φύσης.
Για τον υπολογισμό της αφθονίας των άγριων σπονδυλωτών ζώων πάνω στη Γη, 21.000 ομάδες αποτελούμενες από πάνω από 4.000 είδη ψαριών, θηλαστικών, αμφιβίων, πουλιών και ερπετών αποτέλεσαν τα δείγματα για την μελέτη από την Ζωολογική Εταιρεία του Λονδίνου και την Έκθεση που ακολούθησε.
Οι ανθρώπινες δραστηριότητες είναι η κύρια αιτία της καταστροφής της βιοποικιλότητας. Πρώτη άμεση αιτία απώλειας της η καταστροφή των ενδιαιτημάτων κυρίως λόγω της μετατροπής των παρθένων οικοτόπων και της αλλαγής χρήσης της γης υπέρ της βιομηχανικής γεωργίας.Αυτή δε η υποβάθμιση αφορά και τους ωκεανούς. Η απορύθμιση του κλίματος η οποία αποτελεί μια από τις πέντε μεγάλες απειλές, θα μπορούσε να γίνει η πρώτη αιτία της εξαφάνισης των ειδών, παρασύροντας επιπλέον το 20% των επίγειων ειδών ως το 2100. Εάν οι ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν αντίκτυπο σε όλα τα οικοσυστήματα οι αριθμοί είναι ακόμα ποιο ανησυχητικοί για τα περιβάλλοντα γλυκού νερού, τους υγροτόπους και υδροβιότοπους, τις λίμνες και τα ποτάμια και για τα είδη που βιώνουν εκεί (αμφίβια, ψάρια, ερπετά) και εξαρτώνται από τα συγκεκριμένα βιοσυστήματα. Εδώ η μέση μείωση είναι πιο έντονη και φτάνει το 84%. Ομοίως ορισμένες περιοχές του κόσμου επηρεάζονται περισσότερο από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Είναι η περίπτωση των τροπικώνυποπεριοχών της Αμερικής όπου η συρρίκνωση των ειδών έχει φτάσει στο 94% και είναι η πιο έντονη που έχει παρατηρηθεί ποτέ.
Δεν υπάρχουν υγιείς άνθρωποι σε έναν άρρωστο πλανήτη. Οι πιέσεις που ασκούμε στη φύση μέσω των τρόπων παραγωγής και κατανάλωσης που επιβάλουμε αποτελούν άμεσες απειλές και για την υγεία μας. Είναι κυρίως η αιτία της υγειονομικής κρίσης που συνδέεται με την πανδημία του COVID- 19.
Πέρα όμως από τα ζητήματα υγείας, η καταστροφή των οικοσυστημάτων και η απώλεια της βιοποικιλότητας ενέχουν σημαντικούς κινδύνους για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια η οποία βασίζεται σε έναν μεγάλο αριθμό άγριων ειδών, όλο και περισσότερο όπερ- εκμεταλλευόμενο και πάνω σε καλλιέργειες όλο και λιγότερο διαφοροποιημένες (τεράστιες μονοκαλλιέργειες καταλαμβάνουν τη φύση εις βάρος της ποικιλότητας). Η συρρίκνωση της φύσης έχει ένα κόστος: Η WWF εκτιμά ότι αυτό το κόστος στην οικονομία θα μπορούσε να φτάσει πάνω από 479 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο, δηλαδή περίπου 10.000 δισεκατομμύρια δολάρια ως το 2050. Σήμερα, το 2020, οι πέντε κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία που προσδιορίζονται από το Οικονομικό φόρουμ του Νταβός είναι περιβαλλοντικοί.
Η διαπίστωση της Έκθεσης του «ζωντανού πλανήτη» είναι τρομακτική και η έλλειψη δράσης για να αντιστραφεί αυτή η κατάσταση είναι απαράδεκτη. Μέγα πυρκαγιές, ξηρασία, λειψυδρία, μειωμένες γεωργικές αποδόσεις, εντατικοποίηση των «φυσικών» καταστροφών, πανδημία του COVID- 19… Είμαστε θύματα της παρακμής της φύσης και ιδιαίτερα οι πιο ευάλωτοι πληθυσμοί του πλανήτη. Τίποτα όμως δεν είναι αναπόφευκτο διότι εμείς είμαστε και οι παράγοντες της αλλαγής. Είναι επείγον και επιτακτικό να κινητοποιηθούμε για τη διατήρηση και την αποκατάσταση των οικοσυστημέτων και για να εγγυηθούμε ένα βιώσιμο μέλλον για όλους.
Για το Δίκτυο Ενεργών Πολιτών
“Actnow-ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΩΡΑ»
Κωνσταντία Τραμπάζαλη
Κοινωνιολόγος-Εθνολόγος, Naturaliste
