της Νικολέτας Γερολιμίνη
Υποψήφια δημοτική σύμβουλος με το Ανυπότακτο Αγρίνιο
Την τελευταία εικοσαετία συνέβη στη χώρα μας μια θεαματική τεχνολογική και συνακόλουθη ριζική κοινωνική αλλαγή. Η συνεχής αύξηση των πληροφοριών, η παράλληλη ανάπτυξη των τεχνολογικών μέσων επικοινωνίας και η απαίτηση για επιτυχημένη πρόσβαση σε πληροφορίες ήταν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της νέας πραγματικότητας. Πανεπιστήμια, βιβλιοθήκες, σχολεία, κοινωνικά ιδρύματα κ.ά. βρέθηκαν αντιμέτωπα με την ανάγκη προσαρμογής των υπηρεσιών τους στη «νέα εποχή», ώστε να μπορέσουν να «παρακολουθήσουν» τις μεταβαλλόμενες κοινωνικές ανάγκες. Οι βιβλιοθήκες, και ιδιαίτερα οι δημόσιες, έχοντας ήδη μια κεντρική θέση στη διαδικασία συγκέντρωσης και μετάδοσης της γνώσης κλήθηκαν να αναπτύξουν νέες στρατηγικές διαχείρισης, ώστε να συμβάλουν στην ανάπτυξη υποδομών και δεξιοτήτων για ευρύτερη πρόσβαση σε οργανωμένη και αξιολογημένη πληροφορία, η οποία θα καλύπτει τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας. Μια τέτοια δράση ήταν και η δημιουργία κινητών βιβλιοθηκών.
Για όσους ενδεχομένως η έννοια δεν είναι γνωστή, «κινητή βιβλιοθήκη» σημαίνει αυτοκίνητο διαμορφωμένο σε βιβλιοθήκη, που «ταξιδεύει» το βιβλίο σε διάφορες περιοχές και γειτονιές για να το φέρει κοντά σε ανθρώπους που δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σ’ αυτό. Αυτή είναι η αποστολή της κινητής βιβλιοθήκης, και δεν πρόκειται βέβαια για κάποια νέα επινόηση, αφού στη Βρετανία και τις ΗΠΑ τέτοιες βιβλιοθήκες (σε κάρα τότε, όχι σε λεωφορεία) μαρτυρούνται από τον 19ο αιώνα ενώ στην Ελλάδα οι κινητές βιβλιοθήκες, ως τμήματα των δημόσιων κεντρικών βιβλιοθηκών, κάνουν την εμφάνισή τους από τα μέσα ήδη της δεκαετίας του ΄60, στηρίζοντας τη λειτουργία και επεκτείνοντας τις υπηρεσίες των κεντρικών βιβλιοθηκών και στα πιο απομακρυσμένα μέρη της ελληνικής περιφέρειας. «Φωτεινό παράδειγμα» υπήρξε ο Δήμος Θεσσαλονίκης, που ξεκίνησε τη λειτουργία κινητής βιβλιοθήκης το 1963.
Από το 1999 οι δημόσιες κεντρικές βιβλιοθήκες υλοποιούν το πρόγραμμα του Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ. «Υποστήριξη της εκπαιδευτικής πράξης από Κινητές Βιβλιοθήκες», ένα πρόγραμμα συγχρηματοδοτούμενο κατά 75% από την Ευρωπαϊκή Ένωση και κατά 25% από εθνικούς πόρους. Στα πλαίσια αυτού του προγράμματος έχουν δημιουργηθεί 28 κινητές βιβλιοθήκες, κινούνται 35 βιβλιοαυτοκίνητα, που επισκέπτονται 1950 δανειστικά κέντρα ( σύμφωνα με μια έρευνα της κυρίας Τζανετάκου) σε όλη την περιφέρεια, οι χρήστες ανέρχονται στους 135.000 και πραγματοποιούνται όλη τη χρονιά περισσότεροι από 1.000.000 δανεισμοί.
Έχει παρατηρηθεί, ότι σε περιοχές που η παρουσία των κινητών βιβλιοθηκών είναι συστηματική και υποστηρίζεται από τους εκπαιδευτικούς και την τοπική κοινωνία, υπάρχει αύξηση της αναγνωσιμότητας. Το βιβλίο σταματά να είναι απρόσιτο και δεν αφορά λίγους αλλά μεταλλάσσεται σε κάτι οικείο και διαθέσιμο σε όλους. Φυσικό επακόλουθο είναι να αυξάνεται η κίνηση και στις σταθερές βιβλιοθήκες, αφού οι κινητές λειτουργούν ως ερέθισμα.
Το ερώτημα που ακολουθεί είναι προφανέστατα ρητορικό: Θέλουμε κινητή βιβλιοθήκη στο Δήμο μας;
Όπως είναι γνωστό, ο Δήμος Αγρινίου είναι ένας από τους μεγαλύτερους Δήμους της χώρας με συνολική έκταση 1.246,65 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μέσα στα οποία έχουν αναπτυχθεί 68 κοινότητες. Οι κοινότητες αυτές συνδέονται μεταξύ τους με ένα οδικό δίκτυο -προβληματικό στην κατασκευή του- πάνω σε ένα ανάγλυφο, του οποίου το 68% περίπου χαρακτηρίζεται ως ημιορεινό ή ορεινό, με ανύπαρκτη σχεδόν δημόσια συγκοινωνία, ενώ ταυτόχρονα ο μισός σχεδόν πληθυσμός του Δήμου ζει σε μια μέση απόσταση μεγαλύτερη των 15 χλμ. από την πόλη του Αγρινίου με σημαντικά προβλήματα στις υποδομές και την καθημερινότητά του. Οι κάτοικοι αυτοί αισθάνονται «εν πολλοίς» απομονωμένοι αλλά κυρίως βιώνουν την αδράνεια και την αδιαφορία της κεντρικής διοίκησης του Δήμου, η οποία «αδυνατεί» να καλύψει τις απαραίτητες και αναγκαίες προϋποθέσεις της διαβίωσής τους.
Για το λόγο αυτό, το ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΟ ΑΓΡΙΝΙΟ χωρίς να υποβαθμίζει τις προτεραιότητες της κάθε τοπικής κοινωνίας, κυρίως σε έργα υποδομής, θεωρεί απαραίτητη προϋπόθεση τη δημιουργία μιας τέτοιας κινητής βιβλιοθήκης, ως ένα μέτρο που θα αναπτύξει και θα εμπεδώσει την αίσθηση συνοχής του κεντρικού αυτοδιοικητικού μηχανισμού του Δήμου με τους κατοίκους της περιφέρειας.
Η κινητή βιβλιοθήκη που προτείνουμε, θα αναπληρώσει την έλλειψη σταθερών βιβλιοθηκών σε σχολεία, συλλόγους, κέντρα απεξάρτησης, κοινοτικά καταστήματα, θα επιτρέψει την έμμεση πρόσβαση απομακρυσμένων περιοχών στις υπηρεσίες της Δημοτικής Βιβλιοθήκης μας, θα συμβάλει στην καλύτερη γνωριμία της σχολικής και της ευρύτερης τοπικής κοινωνίας με τις υπηρεσίες της σταθερής βιβλιοθήκης, θα εξαλείψει στο μέτρο του δυνατού τις ανισότητες του εκπαιδευτικού συστήματος μεταξύ κέντρου και περιφέρειας και θα εξασφαλίσει σίγουρα την αύξηση του αναγνωστικού κοινού και την εξοικείωση του κόσμου με το βιβλίο.
Μια τέτοια πρωτοβουλία είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία.
Λεζάντες φωτογραφιών
1η Φωτογραφία: Μία κινητή βιβλιοθήκη της δεκαετίας του ’20 στην Αμερική
2η Εσωτερικό σύγχρονης κινητής βιβλιοθήκης
